Yayınevlerine kitap dosyası gönderme konusuyla ilgili genelden özelden en çok gelen sorulardan biri: Aynı anda birden fazla yayınevine dosya göndermek doğru mu, mümkün mü, mümkünse nasıl olur?
Gerçi yaşadığımız ekonomik ve kültürel süreç yüzünden yayınevlerinin yeni yazar alımları hâlâ ne derece “dosya gönderin okuyalım” yöntemiyle sürüyor, pek emin değilim. Bu konuyla ilgili çok önceleri yazdığım O Yayınevleri Kitabınızı Basmayacak, Çünkü… yazısını okuyabilirsiniz. Hayalleri yıkan bir yazı ama zaten bilen bilir, hayal satmaktansa yıkmayı yeğlerim. Kendiminkiler dahil.
Aslında bu soruya daha önce pek çok kez cevap verdim ama gözden kaçması pek tabii muhtemel. Uzun bir süredir sosyal medyadan da uzaklaşmıştım. Geçen gün şöyle bir bakıp çıkayım derken mesaj kutularının bu soruyla dolduğunu görünce ayrıca bir başlık açıp detaylandırarak daha çok insana ulaşma ihtimalini artırmak istedim.
Kitap Dosyamı Birden Fazla Yayınevine Göndermek Mümkün mü?
Sorunun kısa cevabı: Evet, gönderebilirsiniz. Ama hem bu sorunun hem de dosya gönderme sisteminin mantığını oturtmak için biraz daha detay verelim. Bu detaylar doğrudan kitap sözleşmesi sistemiyle ilgili.
Türkiye’de kitap sözleşmesi yapmak daha ziyade kitaplar üzerinden gidiyor. Yani yayınevleri, yazarlarla belli bir kitap dosyası üzerinden sözleşme imzalıyor. Bunun istisnaları var mı? Elbette var. Çok satan, çok okunan bir yazarsanız, yani yayınevleri sizinle çalışmak için can atıyorsa, futbolcu gibi transfer etmek için büyük paraları gözden çıkarıyorlarsa, o zaman sözleşme yazar üzerinden yapılabiliyor.
Bunun haricinde geçmişte bazı selfpublishing, yani kendi kitabını bastırma yöntemiyle çalışan yayınevlerinin de kimi arkadaşlarımla uzun süreli sözleşmeler yaptığını biliyorum. Ama bunlar, çok satan yazarlarınki gibi bir motivasyonla değil de, yapılan anlaşmanın içeriğiyle ilgili. Yani ne olmuştur: Normalde “Şu kadar ücret veriyorsunuz, kitabınızı basıyoruz, telifiniz de bu kadar oluyor” sistemi geçerliyken yayınevi demiştir ki “Sizden para almayacağız, telifinizin oranı şu olacak ama sıradaki üç kitabınızı biz basacağız.” Yani baskı maliyetini orta vadede çıkaracağını garantiye almak için doksanlardaki Unkapanı kasetçi mantığıyla böyle bir teklifte bulunup yazarı kendine bağlamıştır.
Bu tür sözleşmelerde “X yazarının 10 yıl boyunca yazacağı tüm kitaplar Y yayınevinden çıkacaktır” gibi bir şart da yazabilir, “X yazarının yazacağı 5 kitap Y yayınevinden çıkacaktır” gibi bir şart da yazabilir. Bunların her birinin avantaj-dezavantaj dengesi elbette yazara ve yayınevine göre değişecektir.
Ama bu yazının muhataplarının zaten henüz dosyası basılmamış yazarlar olduğunu varsayarsak bu kısım şimdilik bizi ilgilendirmiyor.
Kitap Dosyamı Kaç Yayınevine Göndermeliyim?
Bu da birden fazla yayınevine dosya göndermek bağlamında çok sorulan bir diğer soru. Burada önemli olan, kaç yayınevine göndereceğiniz değil, gönderdiğiniz yayınevlerinin gerçekten size ve dosyanıza uygun adresler olması. Neyi kastediyoruz:
- Sizin dosyanızın türünde yayın yapan yayınevlerine gönderin.
- Dosya alımı yaptığından emin olduğunuz yayınevlerine gönderin.
- Ve lütfen -bakın lütfen diyorum- bastığı kitapların en azından birkaçını okuduğunuz, bildiğiniz, kültürel ve politik duruşu hakkında fikir sahibi olduğunuz yayınevlerine gönderin.
Son maddeyi özellikle vurguladım: Fantastik basmayan bir yayınevine fantastik bir metin göndermeniz, şiir yayımlamayan yayınevine şiir dosyası göndermeniz, sadece kurmaca dışı basan bir yayınevine kurmaca dosya göndermeniz gibi durumlar, o yayınevi hakkında muhtemelen hiçbir fikriniz olmadan, internetten gelişigüzel yaptığınız bir listeden rastgele gönderdiğiniz anlamına gelir, karşı taraftan çok net anlaşılır ve bu en basit ifadeyle ayıptır. Sonra “Yayınevi bana neden cevap vermiyor, lanet olsun editörler!” kıvamına gelmeyelim. KalemKahveKlavye mailine bile hâlâ “Derginizi çok seviyorum, ben de yazmak istiyorum” veya “Yayınevinizden kitabımı çıkarmam için ne yapmalıyım?” gibi mailler geliyor mesela. Dergimizi sevemezsiniz çünkü öyle bir şey yok, kitabınızı çıkaramazsınız çünkü yayınevi değiliz. Lütfen “Sırf basılsın da nasıl basılırsa basılsın” mantığıyla yol almayın.
Ve Son Aşama…
Yukarıdaki üç maddeden emin olduysanız son cevabı veriyorum: Şimdi isterseniz bu ölçütlerle hazırladığınız nihai listedeki tüm yayınevlerine gönderin. Çünkü herhangi bir yayıneviyle sözleşme imzalamadığınız sürece dosya sizindir. A yayınevi bir ay sonra, B yayınevi üç ay sonra dönecek diye zaman kaybetmenize gerek yok.
Zaten dosyanız basılmaya karar verilip de sözleşme yaptığınız andan itibaren kitabınız artık sizin değil yayınevinin oluyor. Sözleşmede yazan süre boyunca siz kitaba dair haklarınızı sözleşmede belirtilen biçimlerde yayınevine devrediyorsunuz. O andan sonra sözleşme süresi dolmadan veya öncesinde karşılıklı fesih yapılmadıkça dosyanızı/kitabınızı başka bir yayınevine gönderemez, başka bir yerden yayımlatamazsınız.
Öte yandan, birden fazla dosyanız varsa ve bahsettiğim gibi, A yayıneviyle dosyalardan biri üzerine sözleşme yaptıysanız B yayıneviden de diğer dosyayı yayımlatabilirsiniz. Ben 2020 yılı içinde üç ayrı kitap çıkarmıştım: Kaosun Kalbi Portakal Kitap’tan, Yeraltı Kütüphanesi Karakarga Yayınları’ndan, Edgar Allan Poe biyografisi ise Destek Yayınları’ndan çıktı. Destek ve Karakarga aynı yayın grubunun markaları ama fark etmez, iki kitap için ayrı sözleşme yapılmıştı.
Bir de küçük bir not: Birden fazla yayınevine mail ile kitap dosyası gönderecekseniz lütfen tüm adresleri ekleyip tüm alıcıların birbirini görebileceği tek bir mailde veya adreslerin birbirini görmesini engelleyen “bcc” formatında göndermeyin. Bu da bir diğer ayıp. Otuz yayınevi maili varsa otuz ayrı mail atın.
Konuyla ilgili önümüzdeki günlerde ayrıca Kitap Sözleşmesi Yapmak konulu bir yazı hazırlayacağım.
Yeni yazılardan haberdar olmak için Twitter, Facebook veya Instagram hesaplarımızı takip edebilir veya BURADAN mail listemize ücretsiz abone olabilirsiniz. Hepsini birden yaparsanız tadından yenmez.
Sorularınız olursa bu yazının altına yorum olarak bırakmayı unutmayın. Şu ara sosyal medya diyetindeyim ama beni takip etmek isterseniz: Facebook · Instagram · Twitter·Kişisel Websitem
Ayrıca konunun ilgilileri için birkaç link bırakıyorum. Sevgiler.)
Yayınevlerine Kitap Dosyası Gönderme Rehberi
Yayınevlerine Dosya Göndermek · Sık Sorulan 5 Soru ve Cevapları
Video İçeriklerimiz İçin Youtube Kanalımız
***
[…] Daha fazla detay için bunu da okuyabilirsiniz: Birden Fazla Yayınevine Dosya Göndermek Meselesi […]