Karakter yaratmak, güçlü ve derinlikli karakterler yazmak nasıl mümkün olur? Kurmaca unsurlarının en önemlisi olan karakter yazımı için beş önemli yaratıcı yazarlık tavsiyesini derledik.
Yazarlıkta en çok konuşulan, ama uygulamada en çok zorlanılan şeylerden biri karakterleri hayata geçirmek, yani yaşayan, nefes alan karakterler yazmak. Okur bir karakteri sadece tanımamalı; onu hissetmeli, nefes alışını duymalı, iç çatışmalarını anlamalı. Peki bu nasıl başarılır? İşte yaratıcı yazarlık sürecinde karakterlerinizi sahici ve unutulmaz kılmanın en geçerli yolları.
“Göster, Anlatma” İlkesini Ciddiye Alın
Yazarken anlatmak kolaydır: “Kız korkmuştu.”
Ama okurun hissetmesini sağlamak için bu yetmez. Doğrudan sonucu anlatmak yerine, bunu dramatik unsurlarla, tasvir ve eylemlerle desteklemek çok daha profesyonelce olur:
“Kız kapının kolunun döndüğünü görünce geri adım attı. Yüzü soldu. Alt dudağını ısırdığını fark etmemişti bile. Ve birden, istemsizce çığlığı bastı.”
İşte bu, sahneyi okura yaşatır. Karakterin ne hissettiğini söylemek yerine, ne yaptığını, nasıl tepki verdiğini göstererek yazmak gerekir. Yazmak sadece bilgi vermek değil, duyguyu yansıtmaktır.
Diyalogla Karakteri Açığa Çıkarın
Diyalog sadece konuşma değildir; düşünce, duygu, tepki ve çatışma içerir. Gerçek hayatta insanlar sadece konuşmaz; durur, çeker, yükselir, susar… İyi bir sahne diyalogunda karakterler sadece sözle değil, hareketle, sessizlikle, bakışla da konuşur.
Yaratıcı yazarlıkta bir karakterin tepkisi onun kim olduğunu ele verir. O sahnede bir karakter nasıl davranır, nasıl susar, nasıl bakar? Bu soruların cevabı, karakterin içsel çatısını kurar.
Stephen King’in Yazma Sanatı kitabında verdiği bir diyalog örneğini görelim.
İlk versiyonu şöyle:
“Akşam yemeğinde ne yiyeceğiz?” diye sordu Jane.
Bill buzdolabını açtı, sütü kenara çekip arkaya baktı.
“Bifteğe ne dersin?”
“İyi fikir.”
“İstersen tavuk da var.”
“Yok, biftek güzel. Patates de haşlarız.”
Bu diyalogda hiçbir duygu veya çatışma yok. Şimdi diğer versiyona bakalım:
“Akşam yemeğinde ne yiyeceğiz?” diye sordu Jane.
Bill buzdolabını açtı, sütü kenara çekip arkaya baktı.
“Bifteğe ne dersin?”
“Ne, yine mi?”
“Geçen cumartesiden beri biftek yemedik ki!”
“Biliyorum. Ve önceki cumartesi de, ondan önceki cumartesi de biftek yedik. Hiç farklı bir fikir gelmez mi aklına Bill?”
Aradaki farka bakın. Konuşma tarzları, birbirleriyle ilgili duygularını ve hayatlarını ele veriyor. Dramatik diyalog, karakterleri tanımamızın güçlü ve kestirme yollarından biridir.
ŞİMDİ İZLE | Stephen King ve Yazma Sanatı Üzerine Notlar
Karakterin Dili Onun Ruhudur
Her karakterin bir dili, bir tınısı olmalı. Eğer yerel ağız ya da lehçe kullanacaksanız, bunu dikkatli yapın. Okuru yormadan, diyalog düzeninde küçük dokunuşlarla karakterin aidiyetini yansıtmak yeterlidir.
Aşırıya kaçarsanız, okuyucu bu bölümleri atlayabilir. Dengeli olun; karakterin iç sesiyle dış sesi arasında tutarlılık kurun.
Karakterlerinizi İçinizde Arayın
Karakterleriniz sizin dışınızda değil; içinizde bir yerde yaşıyor olabilir. Onların çatışmaları sizin çatışmalarınız, korkuları sizin korkularınız olabilir.
Bir karakterin tepkisini anlamak için empati değil, içsel bir tür sezgi gerekir. Gerçekten tanıdığınız biri gibi yazmalısınız. Sahnedeki o duruma siz düşseydiniz nasıl tepki verirdiniz? Aynı soruyu karakteriniz için de cevaplayın. Ve tabii, karakterinizi zorlamayı, çatışmalar kurmayı unutmayın.
Karakter Yaratmak İçin Değişim Kaçınılmazdır
Karakterler tıpkı insanlar gibi değişir. Hikâye boyunca yaşadıkları olaylar onları dönüştürmelidir. Cesur biri korkuya yenik düşebilir. Sessiz biri öfkeyle patlayabilir. Bu değişimleri diyaloglarına, eylemlerine, hatta suskunluklarına yansıtmalısınız.
Unutmayın, karakterin dramatik arkı, onun büyüme hikâyesidir. Okur, karakterin yolculuğuna tanık oldukça, onunla bağ kurar.
**
Karakter yaratmak, yazarlıkta ustalık isteyen bir zanaattir. Ama aynı zamanda içe bakmayı, empati kurmayı, dikkatle gözlemlemeyi de gerektirir. Karakterlerinizin hayat bulması, onları nasıl yazdığınızla doğrudan ilgilidir. Bu yüzden bir sahne yazarken sadece ne dediğine değil, ne hissettiğine ve ne yaptığına da odaklanın.
Bunları da Okumak İsteyebilirsin:
·Karakterizasyon Nedir? Güçlü Karakterler Nasıl Yazılır?
·Proust Anketi · Marcel Proust’a Göre Karakterlere Sorulacak 35 Soru
